ASİTLER-BAZLAR-TUZLARIN KULLANIM
ALANLARI
Asitlerin kullanım alanları
Formik asit(HCOOH):
Bakterilere
küf ve mayalara etki eder. Mikrobik bozunmayı önlemek için gıdalarda koruyucu
olarak kullanılır. Karınca salgısında bol miktarda bulunur.
Asetik asit(CH3COOH):
Sirke
asidi olarak bilinir asetik asidin %5-8 lik çözeltisi sirke olarak kullanılır.
Asetik asit bir çok ilaç ve endüstri maddesinin hazırlanmasında kullanılır.
Tahriş edici kokuya sahip bir sıvıdır. Alüminyum asetat tuzu,taze kesilmiş
yaralarda kan dindirici olarak kullanılır.
Sülfürik asit(H2SO4):
Endüstride
kullanılan en önemli asit ve dünyada en çok üretilen kimyasallardan biridir.
SO2 kullanılarak Kontak Metodu denilen bir metotla üretilir. Endüstride bir çok
alanda kullanılan bu asit,özellikle gübre üretiminde,amonyum sülfat
üretiminde,patlayıcı yapımında,boya sanayiinde,petro kimya sanayiinde
kullanılmaktadır.
Hidrojen sülfür(H2S):
Renksiz
bir gazdır. Kokmuş yumurtayı andıran bir kokusu vardır.Çok zehirlidir. Uzun
zaman solunduğunda insanı öldüre bilir. Havada seyrektik olarak bulunduğunda
yorgunluk ve baş ağrısı yapar.
Nitrik asit(HNO3):
Nitrik
asit,dinamit yapımında kullanılır. Nitrik asidin gliserin ile reaksiyonundan
nitrogliserin meydana gelir. Ayrıca nitrik asit NH4NO3 içeren gübrelerin
üretiminde kullanılır.
Fosforik asit(H3PO4):
Saf fosforik asit,renksiz kristaller halinde bir
katıdır. Fosforik asit, en çok, fosfatlı gübrelerin yapımında ve ilaç
endüstrisinde kullanılır.
Bazların kullanım
alanları
Sodyum hidroksit(NaOH):
Beyaz
renkte nem çekici bir maddedir. Su da kolaylıkla çözünür ve yumuşak kaygan ve
sabun hissi veren bir çözelti oluşturur. İnsan dokusuna kaşındırıcı bir etkisi
vardır. Sodyum hidroksit, lâboratuvarda CO2 gibi asidik gazları yakalamak için
kullanılır. Endüstride bir çok kimyasal maddenin yapımında, yapay ipek, sabun,
kâğıt,boya, deterjan endüstrisinde ve petrol rafinelerinde kullanılır.
Potasyum hidroksit(KOH):
Endüstride
arap sabunu üretiminde, pillerde elektrolit olarak ve gübre yapımında
kullanılır.
Kalsiyum
hidroksit(Ca(OH)2):
Beyaz
bir toz olup, suda hamurumsu bir görünüş alır. Sönmemiş kirece su ilave
edilmesiyle elde edilir. Kalsiyum hidroksit asidik gazların uzaklaştırılması,
kireç ve çimento yapımı alanlarında kullanılır.
Amonyak(NH3):
Renksiz,
kendine özgü keskin kokusu olan bir gazdır. Sıvı amonyak özellikleri bakımından
suya benzer, polar yapıdadır, hidrojen bağı yapar ve su gibi iyonlarına
ayrışır. Amonyak,endüstride en çok azotlu gübrelerin ve nitrik asidin
üretiminde başlangıç maddesi
olarak
kullanılır. Lâboratuvarlarda ise amonyak , zayıf baz olarak ve bir çok kimyasal
maddenin elde edilmesinde kullanılır. Amonyak, bilhassa nitrik asit ve amonyum
tuzları imalatında, üre, boya, ilaç ve plastik gibi organik madde imalatında
kullanılır. Amonyak gazı, normal sıcaklıkta basınç uygulandığında kolaylıkla
sıvılaşır. Oluşan bu sıvının buharlaşma ısısı yüksektir (327kkal/g). Bundan
dolayı amonyak endüstride soğutucu olarak kullanılır.
Tuzun Kullanım Alanları
I.
BESİN MADDESİ OLARAK
a. Yemeklerde
b.
Ekmek yapımında
c. Gıda
maddelerinde
II.
TARIM ALANINDA
a.
Hayvan yeminde
b.
Hayvan yalamasında
c. Ağaç
bakımında
d.
Yabani otların imhasında
III.
TIP ALANINDA
a.
Enjeksiyonda
b.
Kompres yapımında
IV.
TRAFİK ALANINDA
a.
Karayolları buz mücadelesinde
b.
Demiryolları buz mücadelesinde
V.
SANAYİDE
a.
Küçük sanayide
-
Konserve yapımı
- Et ve
balık
-
Mandracılık (Tereyağı, Peynir)
- Gübre
-
Dericilik
-
Kozmetik alanında
- Su
yumuşatmada
b.
Büyük sanayide
-
Çeliğe sertlik vermede
-
Soğutmada
-
Tekstil alanında
c.
Kimya sanayide
-
Sodyum Karbonat üretiminde
-
Klorid üretiminde
-
Sodyum Hidroksit üretiminde
-
Sodyum üretiminde
-
Sodyum Sülfat üretiminde
-
Kalsiyum Klorid üretiminde
-
Sodyum Nitrat üretiminde
-
Hidroklorik Asit üretiminde
-
Sodyum Bisülfit üretiminde
-
Sodyum Siyanit üretiminde
-
Sodyum Klorad üretiminde
